Мамандандырылған тағамды пайдалану кезіндегі жас балуандардың функционалдық жағдайы

Авторлары

  • Тsitsurin V.I. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министірлігі Дене шынықтыру ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан
  • Mukhamedzhanov E.K. ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан
  • Kulnazarov A.K. ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан
  • Yerzhanova E.E. ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан

DOI:

https://doi.org/10.48114/2306-5540_2022_3_29

Түйін сөздер:

функционалды жағдайы, жүрек ырғағының өзгертгіштігі, жас балуандар, арнайы тамақтану

Аннотация

Зерттеудің мақсаты – жас спортшылардың функционалды мамандандырылған тамақтануды
қолдану тиімділігін бағалау. Эндогендік тамақ ағынын түзету үшін ағылшын патенті алынды. Патент рецептурасы бойынша отандық Топ Энэржи батон нандары шығарылады. Бұл өнімнің функционалды жағдайға ықтималдылығының оң әсері, жүрек ырғағының өзгергіштігін тіркеу
әдісін қолдану арқылы бағаланды. Спорт мектеп-интернатының грек-рим күресі бөлімшесінің
15-16 жас аралығындағы спортшылар (спорт шеберіне үміткерлер) арасында жүргізілді. Олар 10
адамнан тұратын екі топқа бөлінді: 15 күн ішінде (таңертеңгі және кешкі жаттығуларға дейін немесе
сол уақытта) бақылау тобы және жұмыс тобы Топ Энэржи мамандандырылған батон нандарын
күніне 2 данадан қабылдады. 15 күннен кейін жұмыс тобында бақылау тобымен салыстырғанда
функционалды жағдайдың көрсеткіштері едәуір жақсарғаны анықталды. Сонымен қатар,
вегетативті жүйке жүйесі бөлімдерінің тепе-теңдігі жүрек ырғағының вегетативті модуляциясының
парасимпатикалық реттеуге ауысуымен сипатталды, бұл дененің физикалық күш пен стресс
факторларына төзімділігінің көрсеткіші болып табылады. Зерттеулер көрсеткендей, салыстырмалы
түрде қысқа уақыт ішінде осы өнімді қабылдау курсының оң кумулятивтік әсеріне қол жеткізіледі.
Бұл оның көмегімен дененің функционалды жағдайын оның жоғары көрсеткіштеріне жеткізуге және сол арқылы қалыпты жаттығулар кезінде де, жарыс алдындағы кезеңде де өнімділікті арттыруға
мүмкіндік береді.

Авторлардың өмірбаяны

Тsitsurin V.I., Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министірлігі Дене шынықтыру ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан

биология ғылымдарының докторы, бас ғылыми қызметкер

ORCID ID: orcid.org/0000-0002-3599-6894  Моб. 8-701-756-02-48

Mukhamedzhanov E.K., ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан

медицина ғылымдарының докторы, профессор

ORCID iD: 0000-0003-1229-2314

Kulnazarov A.K., ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан

педагогика ғылымдарының докторы. профессор

ORCID iD: 0000-0002-7349-8052.

Yerzhanova E.E., ҚР БҒМ дене шынықтыру Ұлттық ғылыми-практикалық орталығы, Алматы қ., Қазақстан

PhD докторы

ORCID iD: 0000-0003-1304-1824

ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ӘДІСТЕМЕСІ

Жүктеулер

Жарияланды

2022-10-01

Дәйек сөзді қалай келтіруге болады

Тsitsurin V.I., Mukhamedzhanov E.K., Kulnazarov A.K., & Yerzhanova E.E. (2022). Мамандандырылған тағамды пайдалану кезіндегі жас балуандардың функционалдық жағдайы. Дене тәрбиесінің теориясы мен әдістемесі, 69(3), 29–37. https://doi.org/10.48114/2306-5540_2022_3_29

Шығару

Бөлім

ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУДЫҢ МЕДИЦИНАЛЫҚБИОЛОГИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ