Қазақстандағы дене шынықтыру және спорт саласындағы жоғары білім беру мамандықтарын жіктеу жүйесінің дамуын талдау
DOI:
https://doi.org/10.48114/2306-5540_2023_4_46Түйін сөздер:
жіктеуіш, жоғары білім, кадрларды даярлау, дене шынықтыру, спорт.Аннотация
Бұл мақалада жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесіндегі мамандықтарды/бағыттарды/даярлау бағдарламаларын жіктеудің қазақстандық жүйесінің дамуын, сондай-ақ тәуелсіздік кезеңінен бастап жіктеу жүйесіндегі дене шынықтыру мен спорттың өкілдігін салыстырмалы, ретроспективті зерттеу жүргізілді. Мақаланың өзектілігі мамандықтардың жіктеуіші білім беру ресурстарын басқару және қабылдау компаниясын жоспарлау үшін, сондай-ақ еңбек нарығының заманауи талаптары мен халықаралық стандарттарға сәйкес келу үшін маңызды болып табылады. Уәкілетті ведомстволар оны үнемі жетілдіруге тырысады, ал зерттеушілер бұл құралды белсенді түрде зерттеулерді жүргізеді. Авторлар қалыптастыру мен елді жіктеу жүйелерін дамуын, сонымен қатар мамандықтардың жалпы санын және дене шынықтыру-спорт бағытындағы кадрларды даярлау жөніндегі мамандықтардың өкілдігін зерттеді. Жіктеу жүйесі тәуелсіздік алғаннан бері айтарлықтай өзгерістерге ұшырағаны анықталды, сонымен қатар жіктеуіш халықаралық стандарттарға жақындай түсті, ал мамандықтардың орнына кадрларды даярлау бағыттары қолданылады. Қазіргі қолданыстағы жіктеуіш 1996 жылдан бастап 2 еседен астам қысқарды. Дене шынықтыру-спорт бағытындағы мамандықтардың/бағыттардың өкілдігі жіктеу жүйесінің жұмыс істеуінің әр жылдарында ерекшеленді (1-ден 3-ке дейін), ал 2018 жылғы жіктеуішке енгізілген соңғы өзгеріс "Спорт" кадрларды даярлау бағытын қосып, кадрларды даярлау мүмкіндіктерін едәуір кеңейтті.
