Ұлттық спорт түрлерінен (қазақ күресі) мамандарды даярлау ерекшеліктерін айқындайтын факторлар
DOI:
https://doi.org/10.48114/2306-5540_2024_1_144Түйін сөздер:
мамандарды даярлау, ұлттық спорт түрлері, дене даярлығы мен дене жұмысқабілеттілігі.Аннотация
Мақалада ұлттық спорт түрлері бойынша мамандарды даярлау ерекшеліктерін айқындайтын факторлар берілген. Спорт түрлері бойынша мамандарды даярлаудың тиімділік критерийлері көрсетілген. Атап айтқанда: жоспарлау әдістерін меңгеру; сіздің спорттағы шеберліктің жоғары деңгейі; өз қамқорлығындағылардың дене және техникалық даярлығы бойынша іріктеуді, дағдыларды жүзеге асыру; коммуникативті (ақпаратты) дағдылардың болуы; әрекетті модельдеу және болжау қабілеті. Жаттықтырушылардың шұғылданушыларды даярлауда түйген мәселелері анықталды. Ұлттық сипаттағы спорт түрлері бойынша білімнің аздығы; спортшылардың әртүрлі табиғатына қатысты өз әрекеттерін жүзеге асыру туралы білімнің жеткіліксіздігі; жобалық іс-шараларды ұйымдастыру; әдістеме мен оқытуды үйлестіру; медициналық бақылау нәтижелерін бақылау. Ұлттық спорт түрлері бойынша мамандарды даярлау құрылымы мен мазмұнындағы қайшылықтар анықталды. Келесі бөлімдер білім беру бағдарламасында жеткілікті түрде көрсетілмеген. Бағдарламада негізгі және ауыспалы бөлімдер айқындалған. Дене шынықтырудың ұлттық стилін қалыптастыруға мән берілмейді. Қатысқандардың жобалық қызметі және олардың төреші ретіндегі даярлығы жеткілікті түрде көрсетілмеген. Қазақ күресі оқыту технологиясының мәселелері жеткілікті түрде қамтылмаған. Кәсіби құзіреттіліктің жеткіліксіз барабар дәрежесі анықталды. Көбірек дәрежеде төмендетілген, жеткілікті дәреже анықталады, атап айтқанда; аз дәрежеде орташа, сыни, анықтамалық. Студенттердің дене даярлығының бастапқы дәрежесінің нәтижелері олардың төмендеген деңгейін көрсетеді. Бақылау және эксперименттік топтардағы зерттелінушілердің дене көрсеткіштерінің деңгейі орташа деңгейге сай болды.